Voor haar nieuwe werk ALL. (2018) werkt Lisa Verbelen dit jaar o.a. een maand in Beiroet, Libanon. ALL. is na ONE. een nieuw onderzoek naar de relatie tussen de klank en vorm van muziek, dit keer rondom chaos, structuur en complexiteit. Lisa verdiept zich momenteel in de chaostheorie.

De chaostheorie blijkt verrassend goed bij mijn werk (en dat van BOG.) te passen, en leert me om nog meer in twijfel te trekken en van perspectief te wisselen en uit te zoomen. Het is inspirerend te bedenken dat uit chaos orde kan komen, dat chaos niet alleen een eindpunt is maar ook een begin.

Beiroet, een andere wereld, een andere structuur, chaos ook. Kijkend naar al deze andere regels en gewoontes en onbevattelijkheden kan ik goed denkstappen maken voor het begin van het denkproces van ALL.. Ik ver-werkte alles wat ik in de stad zag in een soort open residentieplek aan een bureautje in een oud half inzakkend Libanees huis, of op een terras met de plaatselijke kat op schoot, of ergens waar je een vergezicht hebt, voor overzicht.

solo by Lisa Verbelen about all of the things: time, space, light, sounds, objects, organisms people, feelings and thoughts.

Lisa Verbelen sprak met dramaturg Roos Euwe tijdens het maken van ONE.

 

“Het maken van een voorstelling is voor mij altijd een reflectie op mezelf en op een oeuvre. Dat geldt niet alleen voor een solo maar ook voor wat we gezamenlijk met BOG. maken. Het verschil is nu dat ik alleen op mijn eigen werk en ideeën reflecteer, en niet met of op die van anderen. Dat is een beperking maar ook een mogelijkheid om heel gedetailleerd te zijn. Hoewel we met BOG. ook gezamenlijk heel gedetailleerd werken, denk ik dat daarin het verschil zit, in het detail. Omdat ik niet eerst idee nog afweeg ten opzichte van andermans ideeën. Omdat ik het niet met anderen hoeft te overleggen kan ik ieder idee doordenken. Ieder klein ding doet ertoe. Wat ik nu concreet doe is heel klein. Ik ben een soort pieler, die zoekt of er 0,2 of 0,3 seconde adempauze nodig is tussen de noten.”

 

Ieder woord heeft een vorm en een klank die met elkaar verbonden zijn. Wanneer Lisa aan de tekst schrijft merk ik dat ze de keuze voor woorden en het ritme van de tekst bepaalt door de woorden uit te spreken. Terwijl in ONE. de woorden niet uitgesproken worden.

Ik vraag Lisa hoe klank en vorm zich tot elkaar verhouden tijdens het componeren van de muziek. “Dat vraag ik me ook af. Het kan niet tegelijkertijd, op klank en vorm componeren, maar je kan wel heel snel wisselen. Ik weeg ze steeds tegen elkaar af. Als ik op een bepaald moment de muziek wil veranderen, heeft dat natuurlijk consequenties voor de tekening, en omgekeerd. Dan weeg ik af of ik de balans tussen de tekening en de muziek goed vind. Ik probeer vorm en klank zo gelijkwaardig mogelijk te laten zijn aan elkaar.”

Welke vorm heeft klank? Zoals het Arabisch schrift een eigen, vormelijke wereld is voor iemand die de taal niet kent, is een notenschrift dat ook. De lijnen waarin Lisa haar muziek schrijft bieden meer openheid, voelen natuurlijker en begrijpelijker aan voor een niet-ingewijde.

 

“Ik zou het een verspilling vinden om in de tijd en ruimte van een theaterbezoek geen stilte, rust of traagheid te bieden. Omdat theater steeds meer de enige plek wordt waar dat kan, waar je door iemand even wordt verplicht tot concentratie. Ik vind dat waanzinnig.”